Weblog?

Weblog?

“Một cách đơn giản nhất, có thể hiểu blog là hình thức báo trực tuyến cá nhân do một người hoặc một nhóm người tự biên tự diễn. Blog là một cấp độ khác của phóng viên tự do. Tuy nhiên, phóng viên tự do thường cộng tác với một hoặc vài tờ báo, thì các “blogger” (người làm báo trực tuyến blog) lại làm cho chính mình”. Đó là đoạn “mào đầu” bài báo “Mô hình Blog trong báo chí trực tuyến” của tác giả Mạnh Kim, đăng trên Tạp chí Nghề báo của Hội Nhà báo Thành phố Hồ Chí Minh tháng 7/2005.

Câu kết của bài báo đó là “Blog đã là một phần của đời sống báo chí hiện đại”.

Khi bài báo này xuất hiện, có lẽ ở Việt Nam, không mấy người quan tâm đến vấn đề các “weblog”. Báo chí Việt Nam phản ứng chậm với một vấn đề của “báo chí hiện đại” có lý do tất yếu. Tuy có tốc độ phát triển mạnh, nhưng số người dùng mạng Internet ở Việt Nam chỉ mới vượt qua con số 10% dân số, còn xa mới đạt được tỷ lệ dùng mạng của các nước trong khu vực, hay ở các nước Đông á như Hàn Quốc, Nhật Bản. Các dịch vụ mạng ở nước ta vẫn còn đang ở trình độ “sơ khai”, các “Interneter” ở các cửa hàng Net tại Việt Nam phần lớn chỉ dùng dịch vụ Chat và chơi Game, còn người dùng mạng khác chủ yếu khai thác dịch vụ thư điện tử (email), còn các dịch vụ mạng khác thì mới chỉ rất rất ít người dùng.

Tuy nhiên, cho đến nay, chỉ sau 2 tháng bài báo “đánh động” đã nêu trên, báo chí Việt Nam, mở đầu là báo chí điện tử, đã có một chút “xao động” về vấn đề weblog. Các tờ báo điện tử Vietnamnet.vn và Vnexpres.net đã có một số bài bàn về các blog. Hiện tại, các blogger ở Việt Nam tuy chưa nhiều, nhưng không thể nói là quá ít. Đặc biệt là gần đây, hiện tượng trang web ungthu.net của Phan Văn Hòa được nhiều người biết đến, dường như càng khích lệ “phong trào” weblog” nở rộ.

Hiện tại, các báo đã giới thiệu 2 nhà cung cấp miễn phí blog cho người dùng là Cổng Thánh Gióng của Hội Thanh niên Việt Nam (thegioiblog.com) và một nhà cung cấp khác là Blogvietnam.net. Ngoài ra, có khá nhiều nhà cung cấp ở nước ngoài có thể cung cấp cho người dùng một blog miễn phí chỉ sau mấy cái click chuột. Chắc chăn là còn nhiều nhà cung cấp dịch vụ blog khác ở Việt Nam mà tôi không có dịp biết đến.

Một số người hay nhầm lẫn các weblog với các trang web cá nhân vốn đã xuất hiện nhiều năm trước. Một số nghệ sĩ có tiếng đã từng làm trang web cá nhân, hoặc các “pan” tự làm trang web cho họ chỉ vì ngưỡng mộ. Dịch vụ thiết kế web cũng đã có từ lâu, từ có chi phí đến miễn phí. Các weblog cũng là trang web cá nhân, nhưng nó thực sự là một diễn đàn, không nặng về đồ họa, về trình diễn, mà dành chỗ cho trình bày văn bản, cho trao đổi ý kiến. Nhìn hình thức thì có thể so sánh các trang web cá nhân như là trang quảng cáo bạn đọc vẫn nhìn thấy trên báo in, còn các weblog thì chính là trang báo, bài báo. Web cá nhân: nhìn nhiều, đọc ít, còn weblog: nhìn ít, đọc nhiều. Tất nhiên đó chỉ là so sánh đơn giản, tôi cũng thấy một số weblog rất sinh động, và có trang web cá nhân, thậm chí web của công ty hay cơ quan nhà nước cũng sơ sài, đơn điệu, dày đặc chữ và rất ít cập nhật.